Ev sahipleri ve kiracılar arasındaki ilişkilerde, kira sözleşmesinin sona ermesi ve kiracının evden ayrılması (tahliye) süreci önemli bir konudur. Türk Borçlar Kanunu, bu süreci belirli koşullara bağlamış olup, kanunun belirlediği bu şartlar dışında kiracının tahliyesi mümkün değildir. İşte en sık karşılaşılan tahliye nedenleri ve bu süreçlerde dikkat edilmesi gerekenler:
1. İhtiyaç Nedeniyle Tahliye
Ev sahibinin, kiralanan konuta kendisi, eşi, altsoyu (çocuğu, torunu), üstsoyu (annesi, babası) veya bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için gerçek ve samimi bir ihtiyacı olması durumunda tahliye davası açılabilir.
- Şartlar: İhtiyacın gerçek, zorunlu ve samimi olması gerekir. Bu ihtiyacın sadece dava açılırken değil, dava süresince de devam etmesi önemlidir.
- Süreç: Belirli süreli kira sözleşmelerinde, sözleşme bitiminden itibaren bir ay içinde; belirsiz süreli sözleşmelerde ise fesih dönemine uygun olarak kiracıya bildirim yapıldıktan sonra bir ay içinde dava açılması gerekir.
2. Tahliye Taahhütnamesi
Kiracının, kira sözleşmesi yapıldıktan sonra, belirli bir tarihte evi boşaltacağına dair yazılı bir taahhüt vermesi durumudur. Bu taahhütname, kira sözleşmesinden ayrı bir tarihte imzalanmalıdır, aksi halde geçersiz olabilir.
- Şartlar: Taahhütnamenin yazılı olması, kiracı tarafından imzalanması ve tahliye tarihinin açıkça belirtilmiş olması gerekir.
- Süreç: Taahhüt edilen tarihin dolmasıyla birlikte, bir ay içinde icra takibi veya tahliye davası yoluyla kiracının tahliyesi istenebilir.
3. Kira Bedelinin Ödenmemesi (İki Haklı İhtar)
Kiracının bir kira yılı içinde iki farklı ayın kira bedelini ödememesi ve bu durumun iki ayrı haklı ihtarname ile belgelenmesi halinde tahliye davası açılabilir.
- Şartlar: İhtarların aynı kira yılı içinde farklı aylara ait olması ve kiraların ödenmemesi nedeniyle yapılmış olması gerekir.
- Süreç: İki haklı ihtarın çekildiği kira yılının bitiminden itibaren bir ay içinde tahliye davası açılmalıdır.
4. Yeniden İnşa ve İmar Nedeniyle Tahliye
Kiralanan konutun, esaslı onarım, genişletme, değiştirme veya yeniden inşa edilmesi gibi amaçlarla boşaltılması gerekiyor ve bu işlemler sırasında konutun kullanımı imkansız hale geliyorsa, kiracının tahliyesi istenebilir.
- Şartlar: Yapılacak tadilatın esaslı olması ve kiralananın bu süreçte kullanılamayacak durumda olması gerekir.
- Süreç: Kiracıya yapılacak bildirimden sonra tahliye davası açılabilir. Bu süreçte, tadilat tamamlandıktan sonra evin üç yıl boyunca eski kiracıdan başkasına kiralanması yasaktır.
5. On Yıllık Uzama Süresi Sonunda Tahliye
Belirli süreli kira sözleşmelerinde, sözleşme süresinin bitiminden sonra, sözleşme birer yıllık sürelerle uzamaya başlar. Bu uzayan sürelerin toplamı on yılı bulduğunda, ev sahibi herhangi bir sebep göstermeksizin, bu süreyi takip eden her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunarak sözleşmeyi feshedebilir ve kiracının tahliyesini isteyebilir.
Önemli Not: Bu sebepler, kiracının tahliyesi için kanunda belirtilen belli başlı durumlardır. Ancak her durumun kendine özgü detayları ve hukuki süreçleri bulunmaktadır. Bu nedenle, tahliye süreçlerinde mutlaka bir avukata danışarak profesyonel destek almanız, hak kaybı yaşanmaması adına büyük önem taşır.